سلامت، زیبایی و ارتودنسی
سلامت و زیبایی
زیبایی، نتیجه سلامت و عملکرد صحیح ارگانها است.
هدف اصلی و اولیه هر درمانی حفظ و تأمین سلامت و عملکرد است. وقتی سلامت تأمین شود زیبایی هم به دست میآید.
زیبایی در جوامع انسانی بهعنوان شاخصهای از سلامت عمل میکند و سلامت فیزیکی افراد درگذر زمان تبدیل به نشانهای از موفقیت آنها در حوزههای دیگر شده است. مطالعات نشان داده است كه به همین دلیل است که ما تمایل داریم به افراد زیبا بیشتر اعتماد کنیم و در نتیجه افراد جذاب و خوشصورت در زندگي تحصيلي و زندگي روزمره موفقتر هستند.((https://www.psychologytoday.com/blog/wired-success/201108/why-we-pay-more-attention-beautiful-people)) ((http://news.rice.edu/2006/09/21/rice-study-suggests-people-are-more-trusting-of-attractive-strangers))
با توجه به این موضوع میبینیم که افرادی که مشکلات درمانی دارند، به نادرستی توسط جامعه مورد قضاوت قرار میگیرند و ممکن است موقعیتهای زیادی در زندگی شخصی یا شغلی خود را بی دلیل از دست بدهند.
اینکه فردی مشکل درمانی دارد بهخودیخود ناراحتکننده است، ولی بدتر از آن سوءتفاهمی است که جامعه دچار آن است و افراد را به خاطر مشکلات درمانی آنها زیبا نمیبیند و باعث میشود که بیمار از کمبود اعتمادبهنفس رنج ببرد.
تلاش ما این است که در مرحله اول سلامت و در کنار آن زیبایی و موفقیت اجتماعی را برای بیمارانمان به ارمغان بیاوریم. پس در درمانهاي ارتودنسي با اینکه هدف اولیه سلامت است ولی نباید نقش آن را در كمك به افراد به منظور بهبود زيبايي را ناديده گرفت و در مراحل طرح درمان، بايد بر روي آن تأكيد گردد.
اصلاح دندانها با ايجاد يك لبخند جذاب از طريق رديف بودن دندانهاي، بهطور واضح، روي زيبايي تأثير زیادی ميگذارد.
ارتودنسی فقط برای زیبایی نیست
بسیاری از مردم بر این باورند که درمان ارتودنسی فقط درمانی لوکس برای زیبایی است، اما درواقع چنین نیست. بهداشت دهان و دندان هم نیازمند دندانهای سالم و هم نیازمند نظم و ترتیب مناسب آنها است.
اگر شما دندانهای نامرتبی دارید، این باعث میشود که بیشتر در معرض ابتلا به پوسیدگی دندان، بیماریهای لثه و ساییدگی دندان قرار گیرید. حتی این مشکلات بهنوبه خود، میتواند منجر به درد فکی شود. مشکل دندانهای نامرتب میتواند بهراحتی و بهطور مؤثر با ارتودنسی مدرن برطرف شود.
سلامت دهان و دندان
ما معتقد به رویکردی پیشگیرانه در درمان هستیم. درمان ارتودنسی بخش مهمی از فرآیند مداوم مراقبت پیشگیرانه دندان است. هدف ارتودنسی اطمینان از سلامت شماست و میتواند باعث جلوگیری از بسیاری مشکلات دهان و دندان و حتی فک شود.
نقش اصلی ارتودنسی را میتوان در حفظ سلامت دهان و دندان که اولین قسمت لوله گوارش است دانست. با حفظ سلامت دهان سلامت دستگاه گوارش هم تأمین میشود و درصورتیکه سلامت حفره دهان به مخاطره بیفتد سلامت کل دستگاه گوارش هم به مخاطره میافتد.
در کنار این موضوع اثرات زیبایی دهان و دندان را نیز نباید از یاد برد. دهان و دندانی زیبا میتواند زندگی شما را زیباتر کند.
هدف ارتودنسی
درمان ارتودنسی (به انگلیسی Orthodontic treatment) اغلب بخشی از برنامه جامع مراقبت بهداشت دهان و دندان است. با مراقبت مناسب، ازجمله درمانهای ارتودنسی، دندانهای شما میتواند یک عمر در سلامت و زیبایی باشند.
هدف بنده بهعنوان یک متخصص ارتودنسی و ارتودنسی جراحی در مرحله اول حفظ و تأمین سلامت دهان و دندان بیمارانم میباشد و تلاش میکنم که با درمانهای متناسب بتوانم زیبایی و به دنبال آن شرایط زندگی فردی و اجتماعی بیمارانم را بهبود بخشم.
مزایا و فواید ارتودنسی
- بهبود سلامت و بهداشت دهان و دندان
- بهبود توانایی جویدن غذا
- کاهش اختلالات گفتار
- افزایش اعتمادبهنفس
- آسانتر نمودن مسواک زدن و نخ دندان کشیدن
- کاهش بیماریهای لثه ((پریودنتال))
- کاهش دندانقروچه
- کاهش خطر آسیب ناشی از دندان بیرون زده
در راستای مزایای ارتودنسی و درمان پیشگیرانه برای افزایش سلامتی و زیبایی بهتر است همه افراد (حتی کسانی که دندانهای مرتب و سالمی دارند) برای بررسی ارتودنسی یکبار به ارتودنتیست(متخصص ارتودنسی) مراجعه نمایند.
ارتودنسی یک سرمایهگذاری هوشمند است
درمان ارتودنسی یک سرمایهگذاری هوشمند در خانواده شما است و با آن میتوانید یک عمر سلامت دهان و دندان و سلامت جسمی و روحی خود و زیبایی خود را بیمه کنید. اگر میخواهید دندانهای سالم و مرتب و به دنبال آن یک لبخند زیبا داشته باشید بهتر است در جوانی که استخوانها تحلیل نرفته است اقدام کرد.
بااینکه سن افراد برای درمان ارتودنسی مهم نیست و روند بیولوژیکی حرکت دندان در بزرگسالان و کودکان یکسان است ولی بهتر است که هر چه زودتر درمان خود را شروع کنید تا یک عمر دندانهای سالم و زیبا داشته باشید.
هر کسی سزاوار دندانهای مرتب و یک لبخند زیباست.
زیبایی صورت و لبخند
صورت و لبخند در زندگی اجتماعی افراد بسیار مهم هستند. لبخند بیانی جهانی برای انتقال لذت، شادی، دوستی و نشاط است؛ بنابراین لبخند یکی از مهمترین ویژگیهای مرتبط با زیبایی صورت است.
عملکرد مغز انسان بهگونهای است که بهصورت ناخودآگاه متوجه چهره افراد میشویم و به چهرههای افراد ازلحاظ احساسی در سطح بسیار عمیقی واکنش نشان میدهیم.
آزمایش زیر نشان میدهد مغز ما چقدر برای یافتن چهرهها و عکسالعمل نسبت به آنها برنامهریزیشده است. فقط به عکسهای زیر نگاه کنید و بگویید چه میبینید؟
آیا چهره و لبخند را تشخیص می دهید؟
جالب است بدانید این پدیده روانشناختی که در آن، فرد علائم و یا صداهایی را که ادراک میکند بهصورت معنادار میشناسد را «پاریدولیا» مینامند.
وقتی که ذهن انسان برای ارزیابی شرایط به این میزان وابسته به تصاویر است، درست یا غلط می توانیم نتیجه بگیریم که زندگی اجتماعی ما به وابسته به چهره و ظاهرمان است.
تأثیر ارتودنسی روی زیبایی صورت
صاف و مرتب بودن دندانها، نظم و ترتیب متناسب دندانها و تراز بودن سطح آنها با چشمان و دیگر ویژگیهای صورت، به همراه لثههای سالم و تراز با دندانها بهطور گسترده بر زیبایی لبخند ما تأثیر میگذارد.
ارتودنسی با حرکت دادن فکهای بالا و پایین و قرار گرفتن دندانها در جای مناسب و صاف و ردیف کردن دندانها باعث میشود سلامت و زیبایی قسمت تحتانی حفظ و تأمین گردد.
بدین ترتیب شکل ظاهری و تراز بودن دندانها، خط لبخند، فرم لب، فاصله بینی تا چانه، اصلاح میگردد و این موضوع بر تناسب و زیبایی صورت شما تأثیر خواهد گذاشت.
بسیاری از مردم باور دارند که یک لبخند زیبا باعث افزایش احترام به خود و اعتمادبهنفس میشود و منجر به پیشرفت در حوزههای زندگی و شغلی میگردد. ما در دنیایی رقابتی زندگی میکنیم و یک لبخند زیبا میتواند به شما مزیت رقابتی دهد.
مهمتر از آن، با بهداشت دهان و دندان و داشتن لبخندی زیبا دیگر نگران هیچ چیز نیستیم و میتوانیم بهجای پنهان کردن لبخندمان از لحظات شاد زندگیمان بهراحتی و لذت ببریم و آزادانه با لبخندی شاد، فردی بشاش و ازنظر روحی سالم باشیم.
بد نیست بدانید که شادترین لبخند ما (که شامل دهان و چشم است) لبخند دوشن((Duchenne smile)) نامیده میشود. گیلاوم دوشن ((Guillaume Duchenne)) متخصص مغز و اعصاب قرن 19ام کشف کرد که ما دو نوع لبخند داریم:
- لبخند «غیرواقعی» که فقط شامل دهان میشود
- لبخند «واقعی» که شامل دهان و چشمان ما میگردد و غیرارادی است.
تحقیقات اخیر نشان میدهد که تنها لبخند «واقعی» با احساسات مثبت در ارتباط است. به این دلیل، مهم است که ما بتوانیم آزادانه لبخند بزنیم تا احساسات مثبت را در خود تقویت کنیم.
تأثیر ارتودنسی بر لب
رابطه و تناسب لبها با بقیه اجرای یکی از مهمترین فاکتورهای زیبایی صورت است. در مواردی که دندانها و یا فک دچار مشکل هستند، لبها نمیتوانند بهخوبی بسته شوند و یا نسبت به دندانهای در موقعیت نامتناسبی قرار دارند ارتودنسی میتواند با صاف کردن دندانهای کج و حرکت دادن فک و دندانها، فرم لبها و موقعیت آن را تحت تأثیر قرار دهد و آنها را به جایگاه متناسبشان بازگردانند.
تأثیر ارتودنسی بر بینی
آیا ارتودنسی بر اندازه بینی تأثیر میگذارد؟ اندازه کوچک یا بزرگ بینی برداشتی است که ما نسبت به تناسبات صورت و جایگاه اجزای آن درک میکنیم. زمانی که این تناسبات و جایگاهها به هم میخورد اندازههایی که تصور میکنیم کمتر یا بیشتر از حد واقعی خواهد بود.
با انجام درمان ارتودنسی و حرکت دادن فک و دندانها فرم لبها و موقعیت آن تحت تأثیر قرار میگیرد تا به جایگاه و تناسب درست خود برگردد. این موضوع باعث میشود که اندازه درک شده از بینی شما نسبت به قبل تغییر کند و چون تناسبات صورتتان بهتر شده بهاحتمالزیاد اندازه بینی هم متناسبتر میگردد.
جراحی بینی و ارتودنسی
مشکلات بینی بر روی رشد فک اثر میگذارد و همچنین عدم رشد فک میتواند بر روی ظاهر بینی و صورت اثر بگذارد.
در سنین رشد، انحراف بینی و یا گرفتگیهای بینی باعث میشود که فرد نتواند از راه بینی نفس بکشد و این موضوع باعث میشود که از راه دهان تنفس انجام گیرد.
به این خاطر به مرور زمان حین خواب دهان بازمیماند و فکهای بالا و پایین تغییر شکل پیدا کنند، بهنحویکه فک بالا به سمت جلو و فک پایین به سمت عقب رشد مینماید، این تغییرات باعث میشود که دندانها نیز کج رشد کنند و در یک ردیف رشد نکنند و به شکل نامرتب قرار گیرند. این افراد نیاز به اصلاح دندانها یا درمان ارتودنسی دارند.
در مواردی که اشکالات فک شدید باشد بهنحویکه علاوه بر مشکلات دندانها، فک نیز مشکلات شدید داشته باشند، نیاز به ارتوسرجری یا درمان ارتوگناتیک دارند یعنی باید ارتودنسی و جراحی فک جهت جابجایی فکها و ردیف کردن دندانها صورت بگیرد.
در این بیماران درصورتیکه فک آنها اصلاح نشود و بهتنهایی جراحی بینی انجام گیرد، به دلیل عقب بودن چانه، بینی برای فرد هم چنان بزرگ به نظر میرسد و باید حتماً اصلاح فک و چانه صورت گیرد تا تناسب بین بینی و صورت برقرارشده و احساس بزرگ بودن بینی به بیمار دست ندهد.
ارتودنسی بعد از عمل بینی یا قبل از آن
یکی از سؤالات متداول و رایج بسیاری از بیمارانی که قصد درمان ارتودنسی و جراحی زیبایی بینی را دارند این است که کدام درمان را باید زودتر انجام دهند؟ عمل بینی بعد از ارتودنسی یا قبل از آن؟
در جراحی بینی یکی از موارد مهم که جراح برای فرم نهایی بینی شما در نظر میگیرد، رابطه و تناسب آن با لب میباشد و باید در نظر داشته باشیم ازآنجاکه ارتودنسی میتواند با حرکت دادن آنها، فرم و موقعیت لبها را تحت تأثیر قرار دهد، بهتر است که ابتدا درمان ارتودنسی پایان گیرد تا پس از تثبیت موقعیت لبها و فک، بیمار به جراحی زیبایی بینی بپردازد.
البته مواردی وجود دارد که مشکلات بینی باعث به وجود آمدن مشکلات فک و دندانها شده در این موارد که نیاز به ارتوسرجری یا درمان ارتوگناتیک داشته باشید بایستی رویه درمان با هماهنگی ارتودنتیست و جراح فک و صورت برنامهریزی شود.
در پایان توصیه میشود حتماً قبل از عمل بینی (راینوپلاستی) حتماً با ارتودنتیست (متخصص ارتودنسی) خود مشورت کنید.
ارتودنسی چگونه به افزایش زیبایی شما کمک میکند؟
اگرچه درمان ارتودنسی شکل پیشانی و یا بینی را تغییر نمیدهد، اما ارتودنتیست به شکل این سازهها هنگام ارزیابی پروفایل بیمار دقت میکند. (پروفایل نمای جانبی صورت و سر است) درمان ارتودنسی میتواند تأثیر بسیار زیادی بر شکل لبها و چانه بگذارد. هدف ارتودنسی این است که مطمئن شوید که تمام عناصر پروفایل بهخوبی در تناسب و در هماهنگی هستند.
درواقع تحقیقات بسیاری در مورد اندازه «پروفایل متناسب» وجود دارد و ارتودنتیستها در دوران آموزش تخصصی ارتودنسی میآموزند که چگونه با اندازهگیری پروفایل متوجه شوند که اندازه و جایگاه بینی، لب و چانه متناسب هستند و در صورت عدم تناسب چگونه میتوان آنها را متناسب نمایند.
ارتودنتیست با جابهجایی فک و قرار دادن دندانهای در جایگاه صحیحشان تناسب صحیح پروفایل صورت شما را برمیگرداند.
خاطره ارتودنسی و بازیگری
جمیز فرانکو بازیگر هالیوودی میگوید:
وقتی که بچه بودم، همیشه می خواستم یک بازیگر شوم، اما دندانهای نامرتبی داشتم. نمی خواستم ارتودنسی کنم و از بریس بزارم، اما مادرم بهم گفت اگه ارتودنسی نکنی بازیگر نمیشی!
چه زمانی باید به یک متخصص ارتودنسی مراجعه کرد
شکی نیست که افراد با دندانهای زیبا و مرتب و لبخندی گرم، دارای اعتمادبهنفس بیشتر و موفقتر از کسانی هستند که احساس میکنند باید دندانهای و لبخند خود از دیگران پنهان کنند.
گاهی اوقات، حتی افراد با دندانهای مرتب نیز نیاز جدی برای درمان ارتودنسی دارند. عدم تطبیق فک و دندانها رویهم میتواند بر توانایی فرد در جویدن غذا و حتی صحبت کردن تأثیر بگذارد. همتراز بودن دندانها میتواند باعث کاهش ساییدگی بیمورد دندانها شود و میزان از دست دادن بهمرورزمان دندانها را کاهش دهد.
بهترین راه برای تعیین اینکه آیا نیاز به درمان ارتودنسی دارید یا خیر مشاوره با ارتودنتیست است. بهطور خلاصه تفاوت متخصص ارتودنسی و دندانپزشک عمومی این است که به دلیل سخت و پیچیده بودن فرایند درمان ارتودنسی، متخصصان این رشته بهطور ویژه سه سال در مورد آن آموزشدیده ولی دندانپزشک عمومی در این مورد آموزشی ندیده است.
چک لیست علائم نیاز به ارتودنسی
اگر شما هر یک از علائم زیر را در کودک یا خودتان تشخیص دادید، هر چه زودتر برای مشاوره با ارتودنتیست خود اقدام کنید.
- زمانی که نیاز به لبخندی زیبا دارید
- زمانی که احساس میکنید لبخند زیبا میتواند اعتمادبهنفس شما را افزایش دهد
- زمانی که چک آپ اولیه ارتودنسی در سن 7 سالگی را انجام ندادید
- زمانی که دندان شیری کودک شما زودتر یا دیرتر افتاده است
- اگر کودکتان انگشت شست یا دیگر انگشتان خود را میمکد و یا عادات دیگر دهانی دارد
- اگر دندانهای ردیف پایین توسط دندانها ردیف بالا کامل پوشیده شده
- اگر نمیتوانید از بینی نفس بکشید و تنفس دهانی دارید
- دندان اضافی دارید
- دندانهای نامرتب، شلوغ یا جابهجا دارید
- دندان کج دارید و بیرون زدهدارید یا اینکه اصلاً بیرون نیامده است
- دندانقروچه یا به هم فشردن دندانها
- دندانهایتان درست رویهم نمینشیند
- شکاف لب و کام دارید
- عدم تعادل و یا عدم تقارن صورت (عدم تناسب نسبتهای صورت)
- فاصله بین دندانها یا لبها دارید
- فاصله زیاد بین دندانهای ردیف پایین و بالا
- فک و دندانهایتان جلو یا عقب است.
- فکتان دچار مشکلاتی مثل صدا دادن و درد است
- گونه یا سقف دهان یا زبان خود را بهطور مرتب گاز میگیرید
- لبهای خود را بهراحتی و بدون زور زدن عضلات چانهاش نمیتوانید ببندید
- لبخند کج یا لبخند لثهای دارید
- ناهماهنگی خط وسط دندانها با وسط لب (انحراف میدلاین)
- مشکل در تکلم و گفتار
- مشکل در جویدن غذا
عدم درمان مشکلات ارتودنسی
واقعیت این است، زمانی که مشکلات ارتودنسی درمان نشوند، بسیاری از آنها بدتر خواهد شد.
هنگامیکه شما دارای مال اکلوژن((malocclusion)) (بی نظمی در جایگاه دندان و فک ها) هستید، یا دندانهایتان زیاد و شلوغ است و یا فاصله مناسبی با همدیگر ندارند؛ این امر باعث میشود که تمیز کردن و نگهداری از آنها سختتر شود و با گذشت زمان، ازدحام و شلوغی دندان ممکن است باعث پوسیدگی دندان، بیماریهای لثه و حتی از دست دادن دندان شود.
از طرف دیگر این ناهنجاریها میتواند منجر به مشکلاتی در جویدن غذا، ناهنجاریهای سطوح دندانی و درد مفاصل فک و یا آسیب به بافت استخوان و لثه شود.
نحوه درمان ارتودنسی
نحوه درمان ارتودنسی در هر فرد متفاوت است. وضعیت دندانها، لثه و استخوان نگهدارنده از مهمترین عوامل تعیین موفقیت درمان و بهبود زیبایی و سلامت دهان و دندان است.
ارتودنتیست پس از تجزیهوتحلیل دقیق، بهترین دوره درمان برای را برای بهبود سلامت و زیبایی دهان و دندان شما توصیه مینماید.
مدت درمان ارتودنسی در موارد مختلف متفاوت است ولی بهطور متوسط میتوان گفت که با درمان ارتودنسی در طی زمان 18 ماه یا کمتر، دندانهای شما زیبا، مرتب و هماهنگ می شود.
بعد از درمان ارتودنسی، فرد کمتر در معرض مشکلات دندانی خواهد بود و با داشتن دندانهای سالم مرتب و زیبا میزان اعتمادبهنفسش میتواند بهطور چشمگیری بهبود یابد و به همین نسبت کیفیت زندگی فرد نیز بهبود پیدا خواهد کرد.
حتی روند درمان باید زیبا باشد (لوازم ارتودنسی)
با آگاهی از اینکه برخی از افراد از روند درمانی ارتودنسی در سالهای گذشته خجالت میکشیدند، پیشرفتهای تکنولوژی امروزه با روشها و ابزارهای ارتودنسی مدرن این امکان را برای ما به ارمغان آوردهاند که با استفاده از ابزارآلات ظریفتر و شفافتر روند درمان ارتودنسی بهطور فزایندهای نامحسوستر و زیباتر شود.
امروزه افرادی که از ارتودنسی استفاده میکنند احساس بهتری در مورد درمانشان دارند. تلاش ما این است که با انتخاب بهترین لوازم در ارتودنسی به افراد کمک کنیم که از روند درمانشان نهتنها خجالتزده باشند، بلکه بتوانند درهرحال بر سلامت و زیبایی خود بیفزایند.
«لوازم» ((appliances)) امروزی ارتودنسی گزینههای درمانی زیادی اعم از براکتهای مدرن فلزی، براکت همرنگ دندان، براکت پشت دندانی، الاینرهای شفاف و دستگاههای دیگر را در دسترس ما قرار داده است.
- براکتها (bracket) یا بریس ها (brace) تکههای کوچکی از فلز ، سرامیک یا پلاستیک هستند که به دندانتان میچسبد و آنها را در مسیر درستشان هدایت میکنند و این ابزارها امروزه بسیار کوچکتر شدهاند.
- براکتهای سرامیکی یا پلاستیکی معمولاً از یک ماده شفاف تهیه میشوند. این براکتها کمتر به چشم میآیند و به حدی همرنگ دندان هستند که اگر از فاصله نزدیک دقت نکنید نمیتوانید بلافاصله تشخیص دهید که بیمار براکت دندانی دارد چراکه این براکتها تقریباً نامرئی هستند.
- براکتهای لینگوال((lingual brace)) نیز در پشت دندانها میچسبند و بهگونهای هستند که تقریباً در داخل دهان پنهانشدهاند.
- توسعههای اخیر الاینرهای پلاستیکی شفاف دندان (مثل اینویزلاین((Invisalign))) گزینه جدیدی را پیش روی ارتودنتیست قرار داده که ممکن است برای برخی بیماران مناسب باشد.
- پسازاینکه براکتها کار خود را انجام دادند و دندانهای شما را مرتب و هماهنگ کردند، معمولاً باید از نگهدارندههایی((ریتینر)) استفاده کنید تا دندانها به جایگاه خودشان عادت کنند. این نگهدارندهها عموماً بهطور کامل مخفی و نامرئی هستند، زیرا برخی از آنها متحرک و از پلاستیک شفاف بوده و برخی دیگر که ثابتاند بهصورت براکتهایی در پشت دندان نصب میشوند.
لوازم مورداستفاده در درمان ارتودنسی از سال 1900 که ارتودنسی به اولین تخصص دندانپزشکی تبدیل شد راه طولانی را طی کرده است. ابزارهای ارتودنسی امروز علاوه بر راحتی و کارآمدی، به دستیابی نتیجه پایدار طولانیمدت کمک میکند.
باید توجه کنیم که هر یک از این لوازم استفاده بخصوصی دارند، و تنها یک ارتودنتیست (متخصص ارتودنسی) دانش تخصصی کافی برای شناسایی و برنامهریزی تمام عوامل دندانی شما را دارا است. ارتودنتیست نیازهای منحصربهفرد و خواستههای شما را در نظر میگیرد و گزینه درمانی مناسب برای شما را توصیه و اجرا میکند.
تمام این تلاشها برای این است که شما از درمان ارتودنسی خود خجالت نکشید و برای حفظ سلامت و زیبایی زودتر اقدام به درمان مشکلات نمایید.