جراحى فك بدون ارتودنسى
جراحى فك بدون ارتودنسى
جراحى فك بدون ارتودنسى چگونه است ؟ با پيشرفت تكنيك هاى جراحى فك و صورت و ايجاد هماهنگى بيشتر مابين جراحان و متخصصين ارتودنسى ،كيفيت درمان هاى تركيبى ارتودنسى و جراحى فك ( ارتوسرجرى ) در سال هاى اخير به وضوح افزايش يافته است.
بالا رفتن مهارت جراحان فك و صورت در كنار افزايش ديد متخصصين ارتودنسى از اين درمان تيمى ،موجب شده تمايل ارتودنتيست ها نيز براى پيشنهاد درمان ارتوسرجرى ( ارتودنسى و جراحى فك ) افزايش يابد.
متخصصين ارتودنسى قديمى نيز با برگشت بيمارانى مواجه اند كه سابقاً به دليل شك در مورد ميزان ثبات اين درمان ، ناخواسته تن به خواسته بيمارانى داده اند كه مى بايست براى ناهنجارى فكى آن ها ارتودنسى جراحى فك انجام مى شد و نه ارتودنسى معمولى .
اين بيماران نيز آخر درمان ارتودنسى خود چندان راضى به نظر نمى رسيدند و دندان هاى منظم و مرتب نيز آن ها را راضى نمى كرد چرا كه مشكل اصلى آن ها( مشكلات فكى آن ها ) درمان نشده باقيمانده بود.
جراحى فك بدون ارتودنسى
در گذشته بيماران مسائل مختلفى راجع به درد و بسته ماندن طولانى فك مى شنيدند كه آن ها را از انجام جراحى فك منصرف مى كرد. با پيشرفت هاى تكنيكى رخ داده در جراحى فك و حل شدن ميزان زيادى از مشكلات سابق، ديگر توجيهى براى عدم پذيرش درمان مناسب از سوى بيمار وجود ندارد.
البته بايستى پذيرفت مقدارى ازين مشكل عدم پذيرش جراحى از سوى بيماران، مربوط به عدم هماهنگى جراحان فك و متخصصين ارتودنسى بود.
ماهيت اين درمان تركيبى تلاقى فكرى يك جراح فك و متخصص ارتودنسى را مطلبد كه در گذشته به اين موضوع توجه چندانى نمى شد؛ اما خوشبختانه امروز با شرايط متفاوت ارتباطى كه پيش آمده است معمولاً هر جراح فك با چندين متخصص ارتودنسى و ( همينطور برعكس ) در درمان هاى تركيبى ارتوسرجرى همفكرى و همكارى دارد.
دليل انجام ارتودنسى قبل از جراحى فك
درمان جراحى فك معمولاً به اين صورت انجام مى شود كه يك جراح فك و صورت ،فرد مراجعه كننده را براى آماده سازى نزد متخصص ارتودنسى ارجاع مى دهد.اما علت انجام اين ارتودنسى چيست ؟
به طور كلى بايستى عنوان كرد كه بدن ما بصورت طبيعى تمايل دارد كه مشكلات و ناهنجارى ها را جبران كند به اين معنا كه اگر فك پايين شما جلوتر باشد براى اينكه جويدن شما دچار مشكل نشود، بايستى دندان هاى بالاى شما به سمت جلو و دندان هاى فك پايين شما به سمت عقب متمايل شوند تا امكان جويدن باقى بماند.
برعكس اين رابطه نيز صادق است يعنى اگر فك پايين عقب و فك بالا جلو باشد، دندان هاى فك پايين به سمت جلو و دندان هاى بالا به سمت عقب متمايل مى شوند تا جويدن فرد تسهيل شود. اين تغيير شيب دندان ها براى جبران مشكل اسكلتى اصطلاحاً جبران دندانى ناميده مى شود. اين جبران دندانى موجب مى شود مشكل اسكلتى زمينه اى كمتر به چشم آيد و اصطلاحاً استتار شود.
حال اگر جراح فك با اين روابط دندانى جبرانى بخواهد به ميزان مشكل اسلتى زمينه اى پى ببرد دچار مشكل خواهد شد ( چرا كه دندان ها اين مشكل اسكلتى را پوشانده اند).
ارتودنسى قبل از جراحى فك
به همين منظور لازمست كه ابتدا توسط ارتودنسى ، دندان ها به موقعيت واقعى خود بازگردانده شوند تا مشخص شود مشكل اسكلتى زمينه اى چقدر مى باشد. اين كار طى ارتودنسى قبل از جراحى فك و توسط متخصص ارتودنسى انجام مى شود. ميزان كار ارتودنسى قبل از جراحى مى تواند به ميزانى وسيع باشد كه حتى نياز به كشيدن دندان باشد.
دوره ارتودنسى قبل از جراحى معمولاً يك تا يكسال و نيم طول مى كشد و پس از اتمام اين دوره ارتودنسى ، رابطه دندانى فرد مشابه رابطه اسكلتى فرد مى شود. بايستى دقت كرد كه چون در اين مرحله تصميم متخصص ارتودنسى بر اين است كه مشكل فكى قابل مشاهد باشد( از استتار دندانى خارج شود) فرد حس خواهد كرد كه مشكل وى بدتر شده و رابطه فكى وى نامتناسب تر شده است.
البته عملاً رشدى رخ نداده و بدتر شدنى اتفاق نيفتاده و فقط روابط اسكلتى فرد از حالت پنهان زمينه اى به حالت آشكار و قابل مشاهده تبديل شده است.
ميزانى كه دندان ها روابط اسكلتى را جبران مى كنند متفاوت است؛ در بعضى افراد دندان ها تمايل شديدى براى حركت به سمت همديگر نشان مى دهند و در برخى ديگر اين تمايل كمتر مى باشد و حتى در برخى موارد مشكل اسكلتى آنقدر زياد مى باشد كه امكان بهم رسيدن دندان ها وجود ندارد.
جراحی فک بدون ارتودنسی
بطور كلى هر چه جبران دندانى يا تمايل دندان ها براى حركت به سمت يكديگر بيشتر باشد، مشكل اسكلتى وضوح كمترى دارد و بيشتر نيازمند ارتودنسى دندان ، قبل از جراحى براى آشكار كردن روابط واقعى فكين خواهيم بود.
با توضيحات فوق مى توان اينگونه تفسير كرد كه هر چقدر دوره ارتودنسى قبل از جراحى صحيح تر انجام شود، متخصص ارتودنسى روابط واقعى فكين را به جراح فك و صورت درست تر نمايش خواهد داد و در نتيجه احتمال ايجاد تغييرات فكى مورد نظر محتمل تر خواهد بود.
در حقيقت دوره ارتودنسى قبل از جراحى فک ، دقت درمان ارتوسرجرى را بالاتر مى برد و بر اساس اين تغييرات اعمال شده ، جراح فك و صورت دست بازتر و ديد واقع بينانه ترى براى انجام تغييرات نهايى در اتاق عمل خواهد داشت.
همانطور كه اشاره شد، فكينى كه در رابطه نامطلوبى با همديگر قرار گرفته اند كم و بيش موجب مى شوند تا دندان ها وارد پروسه جبرانى شوند و خود را با مشكل موجود تا حد ممكن تطابق دهند.
نیازمندی جراحی فک به ارتودنسی
هر چقدر دندان ها بيشتر وارد اين مقوله ” جبران دندانى ” شوند نياز به ارتودنسى قبل از جراحى بيشتر خواهد بود. البته مواردى پيش مى آيد كه دندانها به جهت جبران، خيلى شيبدار نشده اند و رابطه اسكلتى زيرين خيلى پنهان نشده است و بر اين اساس نياز كمترى براى ارتودنسى قبل از جراحى وجود دارد، اما واقعيت امر اين است كه شيوع اين موارد اندك مى باشد و از نظر فنى اكثر جراحى هاى فك و صورت حتماً نيازمند ارتودنسى قبل از جراحى فك مى باشند.
نيازمندى جراحى فك به ارتودنسى قبل از عمل به اين موضوع محدود نمى شود و اهداف ديگرى را نيز دنبال مى كند.يك متخصص ارتودنسى در دوره ارتودنسى قبل از جراحى تغييراتى روى دندان ها اعمال مى كند تا جراح فك بتواند دندان ها را در اتاق عمل بخوبى روى هم بنشاند.
به اين عمل اصطلاحاً كورديناسيون يا روى هم نشاندن دندان ها گفته مى شود. هر چقدر اين نشاندن دندان ها بهتر باشد، جراح فك و صورت در اتاق عمل با دقت بيشترى فكين برش داده شده را روى هم خواهد نشاند و احتمال ثبات درمان ارتوسرجرى بالاتر خواهد رفت. از اين رو كوتاه كردن و يا حذف اين ارتودنسى قبل از جراحى از اين بابت نيز ممكن است نتايج جراحى فك را تحت تاثير قرار دهد.
درمان ارتودنسی و جراحی فک
بطور كلى بايستى عنوان كرد كه در يك درمان تركيبى ارتودنسى و جراحى فك ،فاكتورهاى زيادى كنار هم مى نشينند تا نتيجه درمان با موفقيت همراه شود و چون اين درمان ماهيتى تركيبى دارد متخصص ارتودنسى و جراح فك علاوه بر فراهم كردن اين فاكتورهاى موفقيت، وظيفه همراهى و هماهنگى با همديگر را نيز بر عهده دارند و چون تعداد مجموعه عوامل دخيل در اين پروسه بالا مى باشد، توصيه نمى شود كه هر كدام از متخصصين فوق، مراحلى از درمان را حذف نموده يا حتى كوتاه نمايند.
ارتودنسى و جراحى فك به خودى خود آنقدر عوامل تاثيرگذار بيرونى دارد كه به جراحان فك و متخصصين ارتودنسى ترصيه مى شود كاملاً از روال طبيعى درمان پيروى نمايند و با تصميم انفرادى در صدد حذف نقش متقابل در ارتوسرجرى یا جراحى فك بدون ارتودنسى نباشند.
