ارتودنسی یا درمان اُرتودُنتیکس

تخصص ارتودنسی با تلاش پیشگامانی مانند ادوارد انگل و نورمن ویلیام کینگزلی ایجاد شد. متخصصان این رشته (ارتودنتیست‌ها) با تشخیص، پیشگیری و اصلاح انحراف دندان‌ها و فک سروکار دارند.

متخصصان این رشته ارتودنتیست نامیده می‌شوند که پس از فارغ‌التحصیلی در رشته دندانپزشکی آموزش‌های ویژه ارتودنسی را در دانشکده‌های دندانپزشکی می‌آموزند.

واژه «Orthodontics» (ارتودنتیکس) از ترکیب کلمه یونانی orthos به معنی («درست»، «راست») و odont– («دندان») تشکیل‌شده است.(( orthodontics Random House Webster’s Unabridged Dictionary))

کار ارتودنتیست‌ها چیست؟

وظیفه ارتودنسی  بیشتر تصحیح مال اکلوژن یا جفت شدن نامناسب دندان‌ها است. این مشکلات می‌تواند ناشی از موقعیت نادرست دندان‌ها یا دو فک نسبت به هم باشد یا ممکن است درجاتی از هر دو مشکل در یک فرد موجود باشد.

نامرتبی دندان یا مال اکلوژن یک بیماری نیست، اما نتیجه قرارگیری غیرطبیعی دندان‌ها و عدم تناسب دندان بالا و پایین باهم می‌باشد. شیوع مال اکلوژن متفاوت است (( McLain JB, Proffitt WR (June 1985). “Oral health status in the United States: prevalence of malocclusion.”. Journal of Dental Education. 49 (6): 386–397. PMID 3859517)) ((Borzabadi-Farahani A, Borzabadi-Farahani A, Eslamipour F (October 2009). “Malocclusion and occlusal traits in an urban Iranian population. An epidemiological study of 11- to 14-year-old children.”. European Journal of Orthodontics. 31 (5): 477–484. doi:10.1093/ejo/cjp031. PMID 19477970)) اما با استفاده از شاخص درمانی ارتودنسی (( Borzabadi-Farahani A. (October 2009). “An insight into four orthodontic treatment need indices.”. Progress in Orthodontics. 12 (2): 132–142. doi:10.1016/j.pio.2011.06.001. PMID 22074838)) ((Borzabadi-Farahani, A, Borzabadi-Farahani, A (August 2011). “Agreement between the index of complexity, outcome, components of the index of orthodontic treatment need.”. Am J Orthod Dentofacial Orthop. 140 (2): 233–238. doi:10.1016/j.ajodo.2010.09.028. PMID 21803261)) که مال اکلوژن را ازنظر شدت دسته‌بندی می‌کند، می‌توان گفت که تقریباً 30 درصد از افراد دارای مال اکلوژن به‌اندازه کافی شدید هستند که نیاز به درمان ارتودنسی دارند.(( Borzabadi-Farahani, A. (2011). Naretto, Silvano, ed. “Principles in Contemporary Orthodontics”. In Tech. doi:10.5772/692. ISBN 9789533076874))

انواع درمانهای ارتودنسی

درمانهای ارتودنسی را می توان در دو گروه کلی دسته بندی کرد:

• درمانهایی که فقط بر روی جابجایی و چینش دندان تمرکز دارند
• و/ یا درمانهایی به کنترل و اصلاح رشد استخوان‌های صورت می پردازند که بهتر است آن را «ارتوپدی فکی- دندانی» بنامیم.

بر حسب سن و مشکلات دندانی و فکی بیمار نیاز به ارتودنسی پیشگیری، درمان ارتودنسی بدون جراحی فک یا ارتوسرجری دارد.

ارتودنسی پیشگیری

ارتودنسی پیشگیری و درمان زودهنگام، یا درمان فاز یک، معمولاً از سن 7 سالگی شروع می‌شود، هدف درمان زودهنگام اصلاح رشد فک و مشکل‌های خاص بایت، است. چون در این سن هنوز دندانهای دایمی رشد نکرده اند، درمان زودهنگام فضای کافی را برای رویش دندان‌های دائمی ایجاد می‌کند و به این ترتیب مشکلات ارتودنسی در سال‌های آتی کاهش می‌یابد.

درمان ارتودنسی بدون جراحی فک

درمان ارتودنسی بدون جراحی فک برای سه دسته بیماران به کار می رود

• دسته اول بیمارانی هستند که مشکلات فکی نداشته و یا دارای مال اکلوژن نوع 1 میباشد، در این بیماران می توان از درمان ارتودنسی بدون جراحی فک برای مرتب نمودن جزئی دندانها استفاده نمود.
• دسته دوم بیمارانی هستند که مشکلات فکی شدید داشته و یا دارای مال اکلوژن نوع 2 و 3 میباشد و سن بیمار پایین بوده و به بلوغ اسکلتی نرسیده است، در این بیماران می توان از ترکیب ابزارهای فانکشنال و درمان ارتودنسی بدون جراحی فک با هدگیر و یا ماسک کششی معکوس برای کنترل و اصلاح رشد استخوان‌های صورت و فک استفاده نمود.
• دسته سوم بیمارانی هستند که مشکلات فکی داشته و یا دارای مال اکلوژن نوع 2 و 3 میباشد و سن بیمار بالا بوده و به بلوغ اسکلتی رسیده است اما امکان یا تمایل به جراحی فک وجود ندارد، در این بیماران می توان با استفاده ارتودنسی بدون جراحی فک که در اینجا به آن ارتودنسی کاموفلاژ یا جبرانی می گویند برای بهبود ظاهری و ردیف شدن نسبی دندانها استفاده نمود.

درمان ارتودنسی با جراحی فک (ارتوسرجری)

بیمارانی که دارای مشکلات فکی و یا مال اکلوژن نوع 2 و 3 میباشد و سن آنها بالا بوده و به بلوغ اسکلتی رسیده اند در صورتی که امکان و تمایل به جراحی فک داشته باشند، تحت درمان ارتودنسی با جراحی فک (ارتوسرجری) قرار می گیرند.

درواقع در درمان مال اکلوژن شدید((جفت شدن نامناسب دندان‌ها)) که می‌تواند بخشی از ناهنجاری سر و صورت باشد، اغلب نیازمند به ترکیبی از ارتودنسی با هدگیر و یا ماسک کششی معکوس با عمل جراحی فک داریم. به این روش، درمان ارتوگناتیک نیز گفته می شود.(( Akram A, McKnight MM, Bellardie H, Beale V, Evans RD (February 2015). “Craniofacial malformations and the orthodontist.”. Br Dent J. 218 (3): 129–41. doi:10.1038/sj.bdj.2015.48. PMID 25686430)) ((Pedro E. Santiago; Barry H. Grayson. (February 2009). “Role of the Craniofacial Orthodontist on the Craniofacial and Cleft Lip and Palate Team”. Seminars in Orthodontics. 15 (4): 225–243. doi:10.1053/j.sodo.2009.07.004))

درمان‌های ارتوگناتیک حتی نیازمند آموزش‌های اضافی، علاوه بر فارغ‌التحصیلی از رشته دندانپزشکی و آموزش تخصصی رسمی سه‌ساله ارتودنسی دارند.

چرا باید درمان‌های ارتودنسی انجام دهیم؟

واقعیت این است، زمانی که مشکلات ارتودنسی درمان نشوند، بسیاری از آن‌ها بدتر خواهد شد.

دندان کج و نامتناسب را به‌سختی می‌توان تمیز نگه داشت و این دندان‌ها بیشتر مستعد پوسیدگی دندان و بیماری لثه و افتادن هستند.

هنگامی‌که شما دارای مال اکلوژن (بی نظمی در جایگاه دندان و فک ها) هستید، یا دندان‌هایتان زیاد و شلوغ است و یا فاصله مناسبی با همدیگر ندارند؛ این امر باعث می‌شود که تمیز کردن و نگهداری از آن‌ها سخت‌تر شود و با گذشت زمان، ازدحام و شلوغی دندان ممکن است باعث پوسیدگی دندان، بیماری‌های لثه و حتی از دست دادن دندان شود.

هنگامی‌که دندان به‌درستی بر روی‌هم نمی‌نشینند، این امر می‌تواند باعث ایجاد فشار اضافی روی عضلات فک شود؛ از طرف دیگر در هنگام جویدن مواد غذایی با دندان‌های کج و نامتناسب نیز نیاز به فشار اضافی عضلات وجود دارد. این فشارهای اضافی می‌تواند منجر به مشکلات فک و مفاصل فک، درد و سردردهای شدید، سندرم مفصل گيجگاهى فكى (TMJ)، درد گردن و شانه شود.

از طرف دیگر این ناهنجاری‌ها می‌تواند منجر به مشکلاتی در جویدن غذا، ناهنجاری‌های سطوح دندانی و یا آسیب به بافت استخوان و لثه شود حتی نباید این موضوع را دور از ذهن قرار داد که مشکلات دندانی میتواند به سلامت سیستم گوارش و آرامش اعصاب و روان شما تاثیر مخربی بگذارد.

چه کسی باید درمان ارتودنسی را انجام دهد؟

ارتودنسی باید حتماً توسط متخصص ارتودنسی (ارتودنتیست) صورت گیرد. ارتودنتیست‌ها تنها متخصصان این زمینه هستند که علاوه بر آموزش‌های دندانپزشکی عمومی، سه سال آموزش تخصصی ارتودنسی دیده‌اند.

تفاوت بین دندانپزشک عمومی و متخصص ارتودنسی

دندانپزشک عمومی

در ایران دندانپزشک که معمولاً از عنوان «جراح-دندانپزشک» روی تابلو مطب خود استفاده می‌کند، پس از ۶ سال تحصیل دندانپزشکی اخذ مدرک دکترای عمومی دندانپزشکی، قادر به انجام تمامی اعمال دندانپزشکی به‌جز موارد پیچیده مشکلات دهان و دندان و درمان ناهنجاری‌های دندانی-فکی می‌باشد.

دندانپزشک عمومی به دلیل پیچیدگی زمینه ارتودنسی و ناهنجاری‌های دندانی-فکی هیچ آموزشی در این موضوع نمی‌بیند و صلاحیت انجام درمان تخصصی ارتودنسی را ندارد.

متأسفانه روی تابلوی مطب بیشتر پزشکان عمومی، عبارت های زیادی همچون ارتودنسی دیده میشود و مردم هم به واسطه همین، به تابلوی مطب پزشک اعتماد میکنند و گمان میکنند که پزشک واقعاً تخصص ارتودنسی دارد اما در واقع به پزشک عمومی مراجعه کرده اند. وقتی هم که بیمار به مطب مراجعه میکند و در این باره از منشی سؤال میکند، جواب درستی به او داده نمیشود و این آگاهی را به بیمار نمیدهند که پزشک، عمومی است و متخصص نیست.

انجام ارتودنسی برای بیماران توسط دندانپزشک عمومی در بسیاری موارد سبب بروز مشکلات و عوارض غیرقابل‌جبران برای فک و دندان‌ها می‌گردد. این موضوع مهمی است که بدانید برای درمان آیا نزد متخصص ارتودنسی رفته اید.

دندانپزشک متخصص ارتودنسی

ارتودنسی و ارتوپدی فکی- دندانی اولین تخصص دندانپزشکی است که از سال 1978 نیز در ایران به‌عنوان یک تخصص دندانپزشکی پذیرفته‌شده است.

متخصص ارتودنتیست، دندانپزشکی است که پس از خاتمه دوره 6 ساله دندانپزشکی عمومی با قبولی در آزمون در آزمون پذیرش دستیار (رزیدنت) وارد دورهٔ تخصصی ارتودنسی درزمینهٔ درمان ناهنجاری‌های دندانی-فکی می‌شود. طول دورهٔ رسمی تخصص ارتودنسی در ایران ۳ سال است.

چگونه بدانیم که به ارتودنسی نیاز داریم؟

تنها متخصص ارتودنسی می‌تواند تعیین کند که آیا شما نیاز به درمان ارتودنسی دارید یا خیر. 

ارتودنتیست بر اساس ابزارهای تشخیصی که شامل پرونده پزشکی و دندانپزشکی، معاینه بالینی، مدل‌های دندان‌های شما و عکس‌های ویژه است، مشخص می‌کند که آیا درمان لازم است یا خیر و سپس در صورت نیاز به ارتودنسی برنامه درمانی مناسب شما را مشخص می‌کند.

یا اگر شما هرکدام از موارد زیر را در دندان‌های خود مشاهده می‌کنید، نیاز به درمان ارتودنسی دارید:

• اورجت – که در آن دندان جلویی بالا خیلی خیلی جلوتر از دندان‌های پایینی هستند
• دیپ بایت – زمانی که دندان‌های جلویی فک بالا مقدار زیادی از دندان‌های جلویی فک پایین را می‌پوشانند و دندان‌های پایینی کمتر از حد طبیعی دیده می‌شوند.
• کراس بایت – زمانی که دهان بسته می‌شود، دندان‌های بالایی به‌درستی در مقابل دندان‌های پایینی قرار نمی‌گیرد و برخی از دندان‌ها در هم قفل می‌شوند، در این موارد معمولاً فضای کافی برای رشد دندان‌های دائمی بالایی وجود ندارد، بنابراین کج رشد می‌کنند.
• اوپن بایت – زمانی که دندان‌ها را به هم می‌چسبانید بین سطوح دندانی جلو یا اطراف فاصله وجود دارد.
• خط وسط نابجا – زمانی که مرکز دندان‌های جلویی بالا با مرکز دندان‌های جلویی پایین در یک خط قرار نداشته باشند
• فاصله دندان‌ها – شکاف و یا فضاهای بین دندان‌ها به خاطر از دست دادن دندان‌ها یا دندان که رشد نکرده‌اند.
• شلوغی دندان‌ها – (دندان اضافی) زمانی که دندان‌های زیادی دردهانتان وجود داشته باشد
• نامرتبی دندان‌ها – زمانی که دندانهایتان نظم و ترتیب مناسب را ندارند و با هم جفت و جور نمیشوند

شروع درمان ارتودنسی چگونه است؟

مهم‌ترین موضوع در ابتدای فرایند درمان معاینه کامل توسط ارتودنتیست است و شامل بررسی ظاهری دندان‌های شما و عکس‌برداری از پروفایل صورت شما با ابزارهای مختلف مانند اشعه ایکس و ساخت مدل دندان‌های شما است. پس اولین کار شما این است که وقت ملاقاتی با ارتودنتیست خود تنظیم کنید تا درباره نیاز و روش‌های درمانی مشاوره لازم را دریافت کنید.

در مرحله بعدی با بررسی کامل عکس‌ها و قالب دندان‌های شما و شرایط و نیازهای شما، ارتودنتیست شما نحوه درمان و فرایندهای آن را مشخص می‌کنند و درمان شروع می‌شود.

تشخیص و طرح درمان ارتودنسی

برای آنالیز موقعیت فک و دندان‌ها از رادیوگرافی لترال ((در گرافی لترال Lateral: اشعه از پهلوی بیمار تابیده می‌شود و فیلم در طرف دیگر بیمار قرار می‌گیرد. این گرافی نمای جانبی رو به ما می‌دهد.)) سفالومتری استفاده می‌شود.

در برنامه‌ریزی تشخیص و درمان ارتودنتیست باید

• ویژگی‌های مختلف مال اکلوژن یا تغییر شکل فکی- دندانی را تشخیص دهد؛
• ماهیت مشکل را تعریف نماید، در صورت امکان علت مشکل را شناسایی کند؛
• یک استراتژی درمانی مخصوص بر اساس نیازها و خواسته‌های فرد طراحی کند؛
• به بیمار طرح درمان را به نحوی ارائه نماید که بیمار به‌طور کامل از پیامدهای تصمیم خود آگاهی یابد. (( M. Graber, R.L. Vanarsdall, Orthodontics, Current Principles and Techniques, “Diagnosis and Treatment Planning in Orthodontics”, D. M. Sarver, W.R. Proffit, J. L. Ackerman, Mosby, 2000))

و قبل از شروع هرگونه درمان ارتودنسی، دندانپزشک شما باید از عدم وجود هرگونه پوسیدگی و یا مشکلات لثه نظیر التهاب یا تحلیل مطمئن شود. در صورت وجود هرگونه پوسیدگی یا مشکلات لثه بهتر است ابتدا طرح درمان شما توسط متخصص ارتودنسی مشخص گردد و سپس اقدام به ترمیم دندان‌ها نمایید.

دلیل این امر این است که ممکن است بعضی از دندان‌های پوسیده یا مشکل‌دار در طرح درمان کشیده شوند و شما نیاز به‌صرف هزینه برای ترمیم آن‌ها نداشته باشید.

سن و بهترین زمان برای شروع درمان ارتودنسی

زمان مناسب برای شروع درمان ارتودنسی بستگی به نوع ناهنجاری دارد؛ در مورد بیمارانی که مشکلات اسکلتی دارند، به‌عنوان‌مثال فک بالای آن‌ها جلوتر از موقعیت طبیعی است یا برعکس فک پایینشان عقب‌تر از موقعیت مناسب خود قرارگرفته، بهترین زمان برای شروع درمان، سال‌های قبل از بلوغ است چون می‌توان از رشد کودکان و نوجوانان برای درمان این ناهنجاری‌ها استفاده کرد.

در مورد مشکلاتی که صرفاً مربوط به دندان‌ها می‌شود محدودیت سنی وجود نداشته ولی زمان طلایی برای درمان حوالی ۱۲ سالگی است. بر اساس توصیه انجمن ارتودنتیستهای آمریکا (ADA) بهترین سن ویزیت توسط متخصص ارتودنسی 7سالگی می باشد.

آیا برای شروع درمان، دیر شده است؟

سن کمترین اهمیت را در میان فاکتورهای درمانی ارتودنسی برخوردار است. در برخی کودکان ممکن است لازم باشد صبر کنید تا قبل از شروع درمان به‌اندازه کافی دندان درآورده باشند، این تصمیم به عهده ارتودنتیست است که مشخص کند درمان در چه زمانی باید شروع گردد.

نحوه درمان بوسیله ابزارهای ارتودنسی

در درمان ارتودنسی برای کمک به حرکت دندان‌ها، آموزش مجدد عضلات و رشد فک‌ها، از وسایل مختلف بسیاری استفاده می‌شود. نحوه کار وسایل و ابزارهای ارتودنسی بدین‌صورت است که اکثر آن‌ها نیرو و فشار ملایمی بر روی دندان‌ها و فک‌ها ایجاد می‌کنند. این نیرو و فشار ملایم باعث حرکت آرام و برنامه ریزی شده دندانها و یا فک ها به جایگاه درست خود می شود.

ابزارهای ارتودنسی در ساده‌ترین حالت به دو بخش ثابت و متحرک تقسیم‌بندی می‌شوند. در قسمت زیر می‌توانید برخی از این وسایل را مشاهده کنید.

ابزارهای ثابت ارتودنسی

بریس ها

بریس ها ((Braces)) رایج‌ترین وسایل ارتودنسی ثابت می باشند، چون در ارتودنسی حرکت و هدایت دندان‌ها به محل درست خود اغلب نیازمند استفاده از فشار و نیروی دقیق و کاملاً کنترل‌شده است ما از بریسها برای این منظور استفاده می نماییم.

بریس از بند((Band))، سیم((Wire)) و براکت ها((Bracket)) تشکیل‌شده است. این وسایل به‌طور موقت به دندان چسبانده می‌شوند. سیم ارتودنسی با براکت ارتباط لازم را برقرار می‌کند تا دندان‌ها را به مکان موردنظر درمانگر هدایت کند.

براکت های ثابت همیشه فلزی نیستند. امروزه براکتهای سرامیکی نیز وجود دارد که می‌توان از آن‌ها برای بزرگسالان استفاده نمود. این براکتهای شفاف تقریباً نامرئی هستند.

کش ارتودنسی

برای کمک به حرکت دندان گاهی اوقات باندهای الاستیک ظریفی یا همان کش ارتودنسی به یک بریس ثابت متصل می‌گردد. ارتودنتیست به شما خواهد گفت که آیا نیاز به کش ارتودنسی دارید یا خیر.

وسایل ثابت ویژه

برای کنترل مکیدن انگشت شست یا فشار دادن دندان‌ها توسط زبان استفاده می‌شود، این وسایل به دندان متصل می‌شود و چون در زمان غذا خوردن بسیار ناراحت‌کننده هستند، تنها باید به‌عنوان آخرین چاره از آن‌ها استفاده شود.

فضا نگهدار ثابت

اگر کودک دندان شیری خود را قبل از موعد مقرر از دست بدهد، از فضا نگهدار استفاده می‌شود تا زمانی که دندان دائمی کودک رشد کند، فضای دندان حفظ شود. فضا نگهدارها شامل دو بند و سیم U شکلی می‌گردد که به آن‌ها متصل هستند.

ابزارهای متحرک ارتودنسی

بریس متحرک

درمان‌های ساده‌تر ممکن است با بریس متحرک انجام پذیرد. الاینرها ((Aligner)) و بریس های متحرک انواعی هستند که بیمار می‌تواند در طول درمان آن‌ها را از دهانش خارج کند، البته خارج نمودن محدود به زمان‌های کوتاهی مانند زمان غذا خوردن یا مسواک زدن است. این نوع دستگاه‌ها در بین مردم به «پلاک» مشهورند.

بریس های نامرئی نوعی از بریس متحرک هستند که از پلاستیک سخت ولی شفاف ساخته‌شده‌اند. این الاینر ها جایگزین درمان سنتی توسط بریس برای بزرگسالان هستند، الاینرها دندان‌ها را بدون سیم و براکت مرتب می‌نمایند.

وسایل جابجایی فک

وسیله جابجایی فک، ابزارهای فانکشنال نیز نامیده می‌شود. این دستگاه‌ها برای هرکدام از فک بالا و یا پایین می‌تواند استفاده شود و به آموزش فک برای بسته شدن در موقعیت مطلوب‌تر کمک می‌کند.

ابزارهای خارج دهانی

از ابزارهای خارج دهانی می توان به هدگیر و فیس ماسک اشاره کرد.

فضا نگهدار متحرک

نگه‌دارنده یا ریتینر متحرک

نگه‌دارنده متحرک ((Removable Retainers)) برای جلوگیری از حرکت دندان به موقعیت قبلی خود استفاده می‌گردد.

مراحل و مدت درمان ارتودنسی

شدت مشکل و عوامل دیگر مؤثر بر نحوه درمان مشخص خواهد کرد که چه رویکردی در درمان ارتودنسی شما به‌احتمال‌زیاد مؤثرتر است. طول درمان نیز بستگی به‌شدت مشکل دارد و ممکن است بین چند ماه تا چند سال طول بکشد. اکثر افراد می‌تواند در طی یک تا دو سال درمان شوند.

آیا ارتودنسی درد دارد؟

در ابتدای ارتودنسی ممکن است با نصب وسایل داخل دهانتان احساس عجیب به شما دست دهد و در ابتدا کمی می‌تواند ناراحت‌کننده باشد. ولی با گذر یکی دو روز شما به شرایط عادت می‌کنید و فراموش خواهید کرد که ابزاری بر روی دندان‌هایتان نصب است اما اگر مشکل برطرف نشد، ارتودنتیست ممکن است با انجام تنظیماتی در ابزار به حل این مشکل کمک کند.

بلافاصله بعد از تنظیم بریس چون میزان فشاری که به دندان وارد می‌شود کمی تغییر کرده ممکن است دندان‌ها کمی ناراحتی داشته باشند ولی به‌زودی برطرف خواهد شد.

در ضمن لازم به ذکر است که درد بریس اصلاً قابل‌مقایسه با درد دندان خراب‌شده نیست و بسیار کمتر است.

کشیدن دندان در درمان ارتودنسی

در مواقعی که دندانها دچار شلوغی می باشند، ممکن برای همه دندان‌های دائمی در داخل دهانتان فضای کافی وجود نداشته باشد. در چنین مواردی، ممکن است نیاز داشته باشیم که برخی از دندان‌های دائمی را برای ایجاد فضای بیشتر خارج کنیم.

ارتودنتیست به شما خواهد گفت که آیا نیاز به کشیدن دندان دارید یا خیر. گاهی اوقات فضای موردنیاز را می‌توان با استفاده از دیگر روش‌های درمان ایجاد کرد. مثلاً با تراش و تنظیم دوباره اندازه دندانها.

موفقیت درمان ارتودنسی

موفقیت درمان ارتودنسی بستگی به هم مهارت‌های ارتودنتیست و هم شور و شوق و تعهد و کمک بیمار دارد (درصورتی‌که بیمار یک کودک است، پدر و مادر وی). برای درمان ارتودنسی کودکان بسیار مهم است که بیمار به‌اندازه پدر و مادرش مشتاق باشد.

بسیار مهم است که تمامی دستورالعمل داده‌شده توسط ارتودنتیست را بدرستی اجرا کنید.

عوارض ارتودنسی دندان

اگر شما در طول درمان از دندان‌هایتان مراقبت و نگه‌داری نکنید، آن‌ها می‌تواند آسیب ببیند. بریس ها به‌خودی‌خود آسیبی به دندان‌های شما نمی‌زنند، اما تمیز نکردن، نظافت ضعیف و استفاده بیش‌ازحد از غذاهای شیرین و نوشیدنی‌ها می‌تواند به دندان شما صدمه دائمی وارد کند. مواد غذایی می‌تواند لای براکت، سیم و بریس گیر نماید و باعث ایجاد پلاک و جرم بیش‌ازحد معمول در داخل دهان شود. بنابراین شما باید دندان‌ها و وسایل ارتودنسی خود را بسیار کامل تمیز کنید.(( https://www.dentalhealth.org/tell-me-about/topic/orthodontics/orthodontic-treatment))

 نحوه نگهداری و مراقبت در حین ارتودنسی از دندان‌ها و بریس

بدون توجه به اینکه از چه نوع از روشی یا براکتی استفاده می‌کنید، نگهداری و مراقبت از دهان و دندانتان در دوره درمان اولویتی دوچندان پیدا می‌کند و مهم است که شما در فرایند درمان ارتودنسی به‌طور منظم برای بررسی و تنظیمات ابزارهای ارتودنسی پیش ارتودنتیست خود بروید.

لطفاً چند موضوع مهم زیر را برای مراقبت بیشتری از دهان و دندان‌های خود رعایت نمایید:

1. دندان‌های خود را با دقت هرروز تمیز کنید و مراقب باشید چیزی بین دندان‌ها و بریس شما گیر نکند.بریس ها وسایل ظریفی هستند و باید آن‌ها را با دقت تمیز کنید تا نشکنند. دندانپزشک به شما تکنیک‌های خاصی را یاد می‌دهد تا بتوانید به‌درستی این کار را انجام دهید.
2. در دوره درمان باید میزان مصرف غذاهای و نوشیدنی‌های شیرین را کم کنید و از تنقلات و نوشیدنی‌های حاوی قند زیاد و نوشابه‌های گازدار همچنین، مواد غذایی چسبناک و سفت که ممکن است به بریس شما آسیب برساند، اجتناب نمایید.
3. شما بایستی حداقل یک‌بار در طول روز و حتماً در آخر شب دندان‌های خود را مسواک بزنید. در صورت نیاز و صلاحدید دندانپزشک باید از دهانشویه نیز استفاده نمایید.ارتودنتیست شما ممکن است خمیردندانی با فلوراید بیشترتر یا ژل و دهانشویه فلوراید را برای استفاده شما توصیه نماید.
4. مهم‌تر از همه چک آپ منظم توسط ارتودنتیست است که نباید فراموش شود.(( http://www.colgate.com/en/us/oc/oral-health/life-stages/teen-oral-care/article/what-is-orthodontics))

چه وقتی باید برای تنظیم بریس مراجعه کنم؟

هر 4 تا 6 هفته بریس ها معمولاً نیاز به تنظیم مجدد دارند. ارتودنتیست به شما خواهد گفت که چه زمانی برای تنظیم مجدد بریس باید مراجعه نمایید.

بعد از اینکه دندان‌ها صاف و مرتب شدند چه اتفاقی می‌افتد؟

هنگامی‌که درمان به پایان رسید، دندان‌ها نیاز دارند تا برای مدتی در محل خود نگه‌داشته شوند. این دوره را نگهداری یا ریتنشن((Retention)) می‌نامند و لوازمی که در این دوره برای نگه‌داشتن دندان در محل خود استفاده می‌شود را نگه‌دارنده یا ریتینر((Retainer)) می‌نامند.

دندان‌هایی که به‌تازگی در موقعیت مطلوب قرارگرفته‌اند را نگهدارنده ها ثابت نگه می‌دارند تا لثه و استخوان‌های اطراف دندان به آن محکم بچسبند. بسته به مشکل اصلی، می‌تواند از نگهدارنده های ثابت یا متحرک استفاده نمود.

آیا درمان ارتودنسی دائمی است؟

حتی پس از طی دوره نگه‌داری، به‌مرورزمان برخی جابه‌جایی‌های جزئی دندان طبیعی است. بنابراین هیچ تضمینی وجود ندارد که محل دندان‌ها تغییر نکند. بااین‌حال، این تغییرات دندان‌ها به حدی جزئی است که نیاز به درمان بیشتری نخواهد داشت.

توصیه ما این است که با استفاده از ریتینر ها در هنگام خواب در دوره پس از درمان می‌توانید مانع تغییرات جزئی دندان‌ها نیز شوید و زیبایی لبخند خود را همیشگی کنید.

هزینه درمان ارتودنسی

هزینه درمان ارتودنسی به عوامل بسیاری ازجمله شدت مشکل، پیچیدگی آن و طول درمان شما بستگی دارد. امروزه با گسترش تکنولوژی و افزایش میزان توسعه درمان در کشور، ارتودنسی از قدیم مقرون‌به‌صرفه تر است.

متأسفانه هزینه‌های درمانی دندان توسط بیمه‌ها در کشور ما تحت پوشش قرار نمی‌گیرد، ولی ما با داشتن انواع طرح‌های پرداخت مناسب تلاشمان این است که این درمان را برای اکثر افراد مقرون‌به‌صرفه کنیم. شما با برنامه‌های ترکیبی درمان همزمان برای والدین و کودکان و برنامه‌های متفاوت دیگر، می‌توانید هزینه‌های درمان خود را کاهش دهید.

برای اطلاع از هزینه‌های درمان نیاز به معاینه و بررسی بالینی بیمار می باشد.

مرتب كردن دندان‌ها بدون ارتودنسي