ابزار باز کردن فک بالا (MEA)

ابزار باز کردن فک بالا

ابزار باز کردن فک بالا : بازکننده کام ابزاری است که برای گسترش قوس فک بالا به وسیله کشش استخوان‌ها در درمان بیمارانی که در سن رشد می‌باشند استفاده می شود. برای بررسی این نوع ابزار در ادامه با گروه ارتوسرجری همراه باشید.

بازکننده کام

زمانی که فک بالا باریک باشد، فضای کافی برای دندان‌ها وجود نخواهد داشت و دندان‌ها نمی‌توانند در موقعیت درست نسبت به هم قرار گیرند. این امر ممکن است باعث بوجود آمدن مشکلاتی مثل کراس بایت یا شلوغی دندانی شود. برای برطرف کردن این مشکل در صورتی که بیمار در سن رشد اسکلتی باشد باید از بازکننده کامی((Palatal Expander)) استفاده شود.((http://www.kbraces.com/types-of-appliances.php))

بازکننده کام متشکل از یک پیچ و دو یا چهار بند برای تکیه‌گاه می‌باشد که به دندان‌های مولار متصل شده‌اند. با چرخاندن این پیچ با یک کلید مخصوص دستگاه فعال می‌شود و به استخوان کام فشار وارد می کند تا طول منطقه پالاتال یا همان کام را افزایش دهد. بازکننده کام می‌تواند فضای فک بالا را تا ¾ اینچ گسترش دهد.

طرز کار بازکننده کام بدین صورت است که به‌آرامی و با کشش درز استخوان‌ها  کام قوس فوقانی (پالاتال) را وسعت می‌دهد. هنگامی‌که کام گسترش یافت، به مرور زمان درز استخوان‌ها رشد می‌کنند و به هم می‌رسند. ((http://www.hallgrenorthodontics.com/care-use.php))((http://www.drmashouf.com/treatment/techniques-appliances))

ابزار باز کردن فک بالا

گسترش فک توسط این وسیله نه‌تنها کراس بایت دندان‌ها را می‌تواند تصحیح کند، بلکه در تصحیح شلوغی دندان در دوره قبل از دوران بلوغ اسکلتی بسیار مؤثر است؛ به دلیل این‌که در این سن، هنوز استخوان‌های فک بالا قابل‌انعطاف هستند. ((http://www.drmashouf.com/treatment/techniques-appliances))

ازآنجاکه این وسایل در درجه اول یک ابزار ارتوپدی هستند و رشد استخوان‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهند، باید در طول دوره رشد و قبل از تکمیل رشد اسکلتی بیمار استفاده شوند و هر چه سن بیمار کمتر باشد، درمان، اصلاح و تغییرات سریع‌تر و باثبات‌تر خواهد بود.

به همین دلیل است که ما از افراد خواهش می‌کنیم در 7 سالگی حتماً کودک خود را برای چکاپ پیش ارتودنتیست ببرند. چون زمانی که بیمار به مرحله بلوغ اسکلتی می‌رسد (حدود سن 16 سالگی برای دختران و سن 18 سالگی برای پسران) گسترش دو استخوان فک بالا بدون کمک جراحی و فقط از طریق ارتوپدی بسیار دشوار خواهد بود.

ابزار باز کردن فک بالا

گسترش‌دهنده پروانه‌ای

گسترش‌دهنده پروانه‌ای ((Fan Type Expander)) نیز نوعی دیگر از بازکننده کام است که قسمت جلوی فک بالایی را بدون تأثیر بر قسمت عقب آن گسترش می‌دهد.

بسط دهنده پروانه‌ای از بندهای فلزی تشکیل‌شده که به دور دندان مولار اول ((مولار اول: ششمین دندان از هر نیم قوس فکی)) فک بالا متصل شده و از طریق میله‌های فلزی به بدنه اصلی دستگاه متصل می‌شود. بدنه اصلی دستگاه که در مرکز قرارگرفته درواقع پیچی است که می‌توان توسط یک آچار باز کرد.

نحوه فعال‌سازی بازکننده کام

پدر، مادر یا بیمار باید روزانه این وسیله را بر اساس دستورالعمل ارتودنتیست فعال نمایند تا زمانی که کام به‌اندازه کافی گسترش بیابد. هنگامی‌که گسترش فک بالا به اتمام رسید، برای جلوگیری از برگشت حالت قبلی و ایجاد ثبات، این وسیله بدون تغییر بیشتر برای حدود سه ماه دیگر در دهان باقی می‌ماند. در این مدت استخوان جدید درز مرکزی استخوان‌های کام را پر می‌کند.((http://www.leonardortho.com/common-appliances.php))((http://www.hallgrenorthodontics.com/care-use.php))

باز کردن فک با استفاده از یک آچار خاص فعال می‌شود که باید به‌صورت زیر استفاده شود:

• آچار را در جایگاه خود در دستگاه وارد کنید. آچار نباید به سقف دهان برخورد کند.
• آچار را از جلو به عقب فشار دهید.
• آچار را دربیاورید.
• بر اساس دستورالعمل ارتودنتیست خود مراحل بالا را هر چند بار که لازم است تکرار کنید.((http://www.hallgrenorthodontics.com/care-use.php))

ابزار باز کردن فک بالا

درد بازکننده پالاتال

همانند اکثر دستگاه‌های ارتوپدی- ارتودنسی چند روز اول استفاده تا زمان عادت کردن به دستگاه ممکن است در دندان و فکتان موارد زیر را احساس کنید. این موضوع طبیعی است و به‌زودی برطرف می‌شود.

• احساس سوزن سوزن شدن و یا خارش زیر دستگاه.
• احساس سوزن سوزن شدن در سراسر پل بینی
• احساس فشار در ناحیه گونه
• ایجاد فضا بین دو دندان جلو بالا

ابزار باز کردن فک بالا

نکات مهم

• گسترش‌دهنده با یک«آچار» و چرخش پیچ میانی فعال می‌شود.
• گسترش کامل و فرایند باز کردن فک به‌طورمعمول در عرض 2-3 هفته به پایان می‌رسد.
• برای جلوگیری از برگشت دندان‌ها به موقعیت قبلی، گسترش‌دهنده باید برای حدود 6 ماه در داخل دهان باقی بماند. این امر اجازه می‌دهد تا استخوان‌ها بتوانند خود را ترمیم کنند و با شرایط جدید خود را وفق دهند. اگر وسیله خیلی زود برداشته شود، استخوان‌ها و دندان‌ها به موقعیت قبلی بر خواهند گشت.
• ایجاد فضایی بین دو دندان جلو بالا در طول فرایند گسترش فک کاملاً طبیعی و حتی مطلوب است چراکه نشانه این است که دو استخوانی که کام را تشکیل می‌دهند در حال گسترش و فاصله گرفتن از همدیگر هستند.
• هر روز در طی فرایند نظافت دهان و دندان باید بسط دهنده کام را با ملایمت با مسواک تمیز کنید. ((http://www.kbraces.com/types-of-appliances.php))

موارد اضطراری

درصورتی‌که احساس نمودید بند دستگاه شل شده یا شما احساس غیرمعمولی در فک خود دارید و یا هر اتفاق دیگر لطفاً هر چه سریع‌تر با ما تماس بگیرید.

دکتر فرزین اصلانی

متخصص ارتودنسی و جراحی فک

فلوشیپ ارتودنسی جراحی ( ارتوسرجری )